Mijn Modelspoorbaan: treinprojecten
Upgradeproject: sounddecoder in de Roco Regioshuttle DB650
Inleiding
Onderstaand artikel is opgezet in juni 2014 en is in maart 2021 voorzien van een update vanwege de inbouw van een LokSound decoder.
Klik op deze link om direct de toegevoegde secties te bekijken.
Inleiding van het oorspronkelijke artikel uit 2014
Het model van de Roco Regioshuttle van DB (650 008-6) had eigenlijk niet eens zo lang rondgereden op mijn modelbaan en toen deed zich een
probleem voor: de aandrijving kwam vast te zitten. Dat wil zeggen, de trein verplaatste zich niet meer en de aandrijving maakte
herrie.
Na afnemen van de kap constateerde ik dat de cardanas aan de zijde van het aan te drijven draaistel ronddraaide
in de cardanhouder maar de houder zelf draaide niet mee. Ik trok direct de conclusie dat de kop van de
cardanas was afgesleten en een vluchtige inspectie van de cardanas leek dat destijds ook te bevestigen, er zaten
afgeschuinde kantjes aan de uitstekende pennen aan de kop.
Zonder de boel verder te inspecteren heb ik een nieuwe cardanas besteld bij Roco via mijn vaste leverancier,
maar dat onderdeel bleek niet makkelijk leverbaar.
Na circa 2 jaren haalde ik het treinstel weer eens voor de dag en heb ik het treinstel en met name de aandrijving
volledig uit elkaar gehaald.
Toen pas bleek dat er met de cardanas niets aan de hand was, maar dat het probleem werd veroorzaakt door een afgebroken
tandje van het tandwiel aan één van beide wielassen. Dat tandje draaide nog mee in het tandwielhuis en zorgde ervoor
dat na enkele rotaties van de cardanas de aandrijving muurvast kwam te zitten.
De complete wielas met tandwiel en 2 antislipbandjes, en 2 stroomafnemers voor dat draaistel ter vervanging van de gemonteerde
maar beschadigde exemplaren, bleken gelukkig wel goed leverbaar en had ik na korte tijd in huis.
En toen was het een kwestie van er even voor gaan zitten om de defecte onderdelen te vervangen door de nieuwe.
En vooral ook om te onderzoeken op welke wijze het treinstel weer in elkaar gezet moest worden, want het had 2 jaren in delen uiteen
in een ladekast met ander te repareren treinspul gelegen...
Maar het is allemaal prima gelukt, het treintje rijdt weer zonder problemen rond.
Hier een kort verslag met wat tips over het (de)monteren van dit treinstel en het inbouwen van een decoder en LED-strip
voor binnenverlichting.
Het probleem van de vastgelopen aandrijving
De oorzaak van de vastgelopen aandrijving van de Regioshuttle lag niet aan de cardanas.
Aangezien de uitstekende pennetjes aan de plastic kop aan één zijde van de metalen as zijn afgeschuind,
wat niet het geval is met de pennetjes aan de kop aan de andere zijde van de as (koppeling met de motor),
vermoedde ik destijds
(met een halve blik zonder leesbrilletje...) dat deze kop was afgesleten en daardoor doorslipte
in de cardanas-houder aan de tandwielkast op het aangedreven draaistel.
De kop is echter niet afgesleten, maar afgeschuind "by design". Kennelijk is dit nodig zodat de cardanas de beweging
van het aangedreven draaistel in bochten kan volgen.

Het probleem van de vastgelopen aandrijving bleek uiteindelijk te zijn veroorzaakt door een afgebroken
tandje van het tandwiel op één van beide wielassen.
Het afgebroken stukje tand draaide nog mee rond en veroorzaakte na enkele rotaties van de cardanas
dat de aandrijving muurvast kwam te zitten.
Na plaatsing van een nieuwe wielas met tandwiel werkt de aandrijving weer perfect.
(De)montage van het treinstel en montage van een decoder en een LED-strip voor binnenverlichting
De afgenomen kap.
Afnemen betekent even wat gepruts, want de kap moet voorzichtig zowel voor als achter aan de onderzijde
naar buiten èn onhoog worden getrokken.
De kans is groot dat daarbij delen van ruit-inzetten uit de sponning vallen.
Die kunnen weer makkelijk worden teruggeplaatst; lijmen kan maar zou niet nodig hoeven zijn.
Ook het terugplaatsen van de kap op het treinstel moet voorzichtig en met beleid gebeuren en
vereist dat de zijkanten van de kap iets naar buiten worden getrokken.
Het treinstel met afgenomen kap.
Het onderstel is van metaal. Daarop is het interieur gemonteerd, met veel los ingezette onderdelen, zoals
stoelen en tussendeuren. Op de bovenbouw is de print gemonteerd en de bovenbouw wordt ook gebruikt voor geleiding van bedrading.
Onder deze bovenbouw kan makkelijk een LED-strip voor binnenverlichting worden gemonteerd.
Het interieur met bovenliggende printplaat is even verwijderd. Daarvoor moeten meerdere kleine schroefjes worden losgedraaid.
En het is handig om aan beide zijden de draden van de stroomafnemers los te solderen van de printplaat.
Hier is de motor zichtbaar die via een cardanas en tandwielkast de wielen van een draaistel aandrijft.
De decoder (hier een Lenz LE-130) kan naast/op de printplaat boven in het treinstel worden gemonteerd.
De warmwitte LED-lichtstrip van DigiRails is onder de printplaat gemonteerd.
De voeding voor deze strip is aangesloten op de blauwe draad (gemeenschappelijk aansluiting van verlichting en accessoires)
en de paarse draad (extra schakeluitgang AUX2 of F2) van de decoder.
De binnenverlichting kan zo met Functietoets F2 worden aan/uitgeschakeld.
Enkele foto's van de Regioshuttle op mijn modelbaan.
Een foto uit het grootbedrijf met daarop zichtbaar treinstellen DB650.
Een foto van Eddy Konijnendijk (Friedrichshafen Stadt, 6 juli 2004) gevonden op website http://www.railfaneurope.net/.
Upgradeproject: Inbouw LokSound decoder
Ik heb een LokSound 5 decoder met artikelnummer 58410 met 8-polige NEM steker van Esu toegepast.
Deze decoder wordt geleverd met een rechthoekige speaker waarvan de klankkast nog moet worden samengesteld met tussenframes en eindkap
op basis van beschikbare inbouwruimte.
Bij dit treinstel paste de speaker met 3 mm tussenframe en eindkap op de bodem van de niet aangedreven
bak: het metalen chassis van beide bakken is identiek van opbouw en in de niet aangedreven bak is veel ruimte omdat de
motor hier niet is gemonteerd.
Het geluidsproject heb ik gedownload van de website van Esu: S0052-LS5H0M4-Diesel-VT650-V1-R1.
Functies van de sounddecoder in de Roco RegioShuttle DB650
Uit het Esu soundproject S0052-LS5H0M4-Diesel-VT650-V1-R1: lijst met alle functies.
Het aantal functies bij dit project is beperkt.
Functie F8 (AUX1) is de groene functiedraad, die wordt niet gebruikt bij dit treinstel.
Functies F13 heb ik zelf toegevoegd aan het Esu project: dat is de paarse functiedraad waarmee de LED-strip voor de binnenverlichting
wordt geschakeld. Aangesloten via een voorschakelweerstand van 470 kOhm en voorzien van een kleine bufferelco om geknipper te onderdrukken
bij kortstondig haperende voeding.
En een lijst met de volume instellingen van alle geluiden.

Het Esu geluidsproject heb ik met mijn Esu Lokprogrammer en de Esu PC software "LokProgrammer 5" geprogrammeerd in de decoder LokSound 5.
Het locadres is ingesteld op 650.
CV3 (optrekken) = 40, CV4 (remmen) = 40, CV5 (max speed) = 150.
Het overall volume staat in CV63: 192.
Opmerkingen over de Roco RegioShuttle DB650
De loc rijdt zonder sound mooi stil met de LokSound decoder, met de oude Lenz decoder was het treinstel veel luidruchtiger.
De kleine wielen zijn goed hoorbaar wanneer ze over wissels rijden.
De beide assen van het voorste draaistel van één van de bakken worden aangedreven. Van één van de aangedreven assen zijn de wielen
voorzien van antislip bandjes. Dat zorgt voor voldoende trekkracht terwijl de detectie van de wielen in mijn op stroomdetectie
gebaseerde bezetmelders voldoende is.
De stroomafname via de wielen haperde regelmatig met name wanneer door wisselstraten werd gereden,
wat goed te zien was aan de knipperende interieurverlichting.
Na doormeten van de stroomafnemers op de wielen bleek dat bij één draaistel aan één zijde de stroomafname op de twee wielen erg slecht was.
Dat bleek na enig zoekwerk te komen doordat op de contactpunten op de slepers die tegen de wieltjes aandrukten een soort isolerend laagje vuil
zat. Ik heb dat opgelost door de contactpunten op alle slepers schoon te schuren met dun schuurpapier.
Verder heb ik in de voedingslijn van de LED-strip die fungeert als interieurverlichting een weerstand van 470 kOhm opgenomen met een kleine
elco. Dat voorkomt geknipper als de voeding via de wielen kortstondig hapert. De interieurverlichting is zo mooi gedimd en dat matcht
beter met de interieurverlichting van de DB Desiro en de DB Regio Talent 2.
De bedrijfsgeluiden zijn simpel: een monotoon dieselgeluid, dat bij optrekken en afremmen toch wat variatie laat horen, het klinkt
beter dan bij de Piko Desiro. Bij het starten zijn beide motoren hoorbaar.
Het remgeluid klinkt prima.
Het geluid van de sluitende deuren klinkt niet te overheersend.
Er zijn 3 functies met een Duitstalige stationsomroep.
Foto's van de installatie van de LokSound decoder
Van links naar rechts groen gemarkeerd:
- De 8-polige steker is in de connector op de print in de RegioShuttle gestoken
- De speaker (samengesteld met 3 mm tussenframe en eindkap) is bevestigd in het compartiment waar volgens de handleiding van Roco
de decoder zou moeten zitten, die ruimte is echter veel te ondiep voor de LokSound decoder
- De LokSound decoder ligt bovenop de DigiKeijs LED-strip en wordt met een stukje tape gefixeerd
Aanzicht op de speaker. Een wandje voor dit compartiment is verwijderd om voldoende ruimte te maken voor de speaker.
Testrit zonder kap.
|