Mijn Modelspoorbaan: treinprojecten

Upgradeproject: LokSound decoder in twee Piko diesellocs MAK G 1206

Inleiding

Twee Piko diesellocs type MAK G 1206 maken al lange tijd deel uit van mijn treinencollectie: de ACTS 7105 (Piko code 594920 100115) en de Strukton Rail 303007 "Demi" (Piko code 594830 100500).
De aanschafdatum is onbekend, ik heb de locs vermoedelijk bij firma Interhobby in Nijmegen gekocht.
 
De Strukton loc is volledig geel van kleur en de ACTS grijs met een groene balk en blauwe accenten.
De beide locs zijn identiek opgebouwd. Het onderstel is van metaal en dat bepaalt met name het gewicht van de loc, de kap is van plastic.
De locs zijn voorzien van een kleine motor voorzien van één klein vliegwiel. Op de motor staat deze code: GFK-130SH-09450 D/V, het merk is G MOTOR. Volgens gegevens op internet zou het om een carbon-brush motor gaan.
Alle assen worden aangedreven via een cardankoppeling en een tandwielkast.
Twee wielen zijn voorzien van antislipbandjes, er zijn goed werkende stroomafnemers op alle wielen.
 
Deze locomotieven zijn nog niet voorzien van sound en rijden daardoor eigenlijk nooit meer op mijn baan. Overigens ook om een andere reden: ze stonden al zeker vier jaren in de reparatielade want ze reden allebei niet meer. De hoogste tijd dus om daar iets aan te doen.
 
Aangezien de aandrijving veel ruimte inneemt is er geen plek om een grote ESU LokSound decoder plus speaker te plaatsen.
Daarom kies ik hier voor dezelfde oplossing zoals toegepast bij mijn beide Roco NS Hippels en mijn beide Trix diesellocs NS serie 6400: de locomotieven worden permanent met elkaar gekoppeld via een meerpolig geleidende koppeling (Tams SK-4), en in één van beide locs worden de motor en de aandrijving verwijderd om zo plaats te maken voor een Esu LokSound decoder en een sugarcube speaker.
 
In de niet meer aangedreven loc blijft de oorspronkelijk Uhlenbrock decoder zitten voor de aansturing van de verlichting. Er was destijds weinig andere keuze dan deze Uhlenbrock decoder: dat was de enige die precies paste in de plastic houder, alsof dat was afgesproken tussen Piko en Uhlenbrock.
 
Esu heeft dit geluidsproject voor de G1206: S0080-LS5H0M4-Diesel-Mak-Vossloh-G1206-V1-R1.
Dit project klinkt echter dermate eentonig dat ik voor het geluidsproject van de Vossloh G1700 heb gekozen: S0379-LS5H0M4-Diesel-Vossloh-G1700-2-BB-V1-R1.

 
 
 

Foto's met commentaar

De aandrijving van de gele Strukton loc is zo veel als mogelijk gestript: de motor en de tandwielen zijn verwijderd, een zeer degelijk ingevette zooi... De motor is van G MOTOR, type GFK-130SH-09450 D/V.
Dat wordt allemaal opgeslagen als strategische reserve!
Zo ontstaat meer dan voldoende ruimte voor de Esu LokSound decoder en de sugarcube speaker met extra grote klankkast.

De onderzijde van een draaistel. De 4-polig stroom geleidende TAMS koppeling is gemonteerd en de draden zijn naar binnen geleid.

Bovenaanzicht van de gestripte ACTS loc.
De sugarcube speaker (voorzien van alle meegeleverde frames) is al bevestigd en past nog prima onder de cabine die hierboven zit na terugplaatsing van de kap.
Verder zichtbaar de LokSound V5 decoder en de printjes die in de loc aanwezig waren.

En hier is alles gemonteerd.
Een deel van de zwarte plastic kap die bovenin de loc was gemonteerd wordt nog gebruikt om de standaard aanwezige print met de decoder aansluiting stabiel te kunnen plaatsen.
De LokSound decoder staat op zijn kant in het motorcompartiment.

En de kap zit er weer op. Hier de gele kap van de Strukton loc en dat klopt niet, dat moet natuurlijk de kap van de ACTS zijn. Ik kwam er pas later achter, toen ik zocht naar foto's van de locomotieven in het grootbedrijf, dat de Strukton loc is voorzien van een mooi blauw hekwerk. Kennelijk heb ik dat in het verleden een keer omgewisseld, wellicht omdat ik het blauwe hekwerk beter vond passen bij de ACTS loc met de blauwe ventilatorkappen?

En dit is de Strukton loc die de tractie gaat leveren aan de combinatie.
De 4-polige stroom geleidende TAMS connector is geplaatst en de draden zijn de loc binnen geleid.
Dan rest alleen het aansluiten van de draden op de standaard print in de loc:
- twee draden worden gekoppeld met de aansluitingen van de stroomafnemer (paars gemarkeerd), in de loc worden de draadkleuren zwart en rood gebruikt, zoals bij de decoder
- twee met de motor-aansluitingen (oranje en grijs gemarkeerd): die worden gesoldeerd op de stekker van de 8-polige NEM-connector van de oorspronkelijk aanwezige decoder in de loc, waarbij natuurlijk de oorspronkelijke aansluitingen (oranje en grijze draad) van deze decoder zijn losgekoppeld. Deze decoder zorgt nu alleen voor de frontverlichting.
 
De oude Uhlenbrock decoder blijft zitten in deze loc en zorgt nu alleen voor de frontverlichting. De decoder is ingesteld op hetzelfde adres als de LokSound decoder in de Strukton loc: 7105.
 
De blauwe draad van de frontverlichtingsprint is losgeknipt in beide locs aan de zijde waar ze permanent met elkaar zijn gekoppeld. De verlichting zal daar dus nooit aangeschakeld zijn.

Een kleine warmwitte LED gesoldeerd aan draden van DigiKeijs (paars omkaderd, artikelnummer DR60049) wordt gebruikt als cabineverlichting.
De LED is aangesloten via een weerstand van 4700 Ohm aan de blauwe draad van de LokSound decoder (plus van de LED) en de groene draad van de decoder (AUX1, minus van de LED).
In de vloer van de cabine is een gaatje geboord (paars omkaderd) achter de stoel van de machinist en hier wordt na aanbrengen van de kap van de loc de LED de cabine ingevoerd.

 
 
 

Een geluidsproject programmeren

Esu heeft een specifiek soundproject voor de MaK G1206 (S0080-LS5H0M4-Diesel-Mak-Vossloh-G1206-V1-R1) maar dat klinkt wel heel erg eentonig: een monotone dieseldreun.
Ik heb daarom geluidsproject S0379-LS5H0M4-Diesel-Vossloh-G1700-2-BB-V1-R1, bedoeld voor een Vossloh G1700, gedownload en geprogrammeerd in de LokSound 5 decoder met mijn Esu LoProgrammer. Een zeer fors project want het bezet vrijwel volledig de beschikbare hoeveelheid memory in de LokSound decoder.
Ik heb enkele wijzigingen aangebracht aan het project:

  • De functies achter F1 en F8 zijn omgedraaid. Met F8 wordt het bedrijfsgeluid aan/uitgeschakeld en met F1 wordt AUX1 geschakeld
  • Met F1 wordt AUX1 geschakeld. Deze is in de ACTS loc gekoppeld met een LED als cabineverlichting en wordt dus aangestuurd met de LokSound decoder. De Uhlenbrock decoder in de Strukton lok heeft geen extra AUX aansluitingen, daarom is daar geen cabineverlichting aanwezig
  • Met Functie F0 schakelen de front- en sluitlampen aan de voorzijde van de Strukton loc richtingsafhankelijk en worden aangestuurd door de Uhlenbrock decoder
  • Met Functie F0 schakelen de front- en sluitlampen aan de achterzijde van de ACTS loc richtingsafhankelijk en worden aangestuurd door de Esu LokSound decoder. Met Functie F15 kan de verlichting permanent worden uitgeschakeld, gewenst wanneer hier een sleep wagens aanhangt
  • De front- en sluitlichten aan de zijde van beide Piko locs die met elkaar zijn gekoppeld, zijn permanent uitgeschakeld door een wijziging van de verlichtingsprint (de blauwe "plus" draad is doorgeknipt) in beide locs
  • Het rijden was aanvankelijk een probleem met de standaard motorinstellingen in het ESU geluidsproject. De motor maakte na wegrijden een 'sprongetje' en het langzaam wegrijden verliep ook niet soepel en de loc reed nog even door na instellen van snelheid 0. Deze problemen konden redelijk tot goed worden opgelost door bij de motor-instellingen te kiezen voor motortype kleine klokankermotor. Maar helemaal tevreden ben ik nog niet: de loc rijdt nog steeds wat schokkerig

 
 
 

Functies in de LokSound decoder

 
 
 
 

Opmerkingen over beide Piko MaK G1206 diesellocs

De beide locs rijden zonder sound netjes en redelijk stil. Natuurlijk mede dankzij de LokSound 5 decoder via hoogfrequente aansturing.
Het vinden van de optimale motor instellingen was en is een probleem. Ik heb nu in het project ingesteld dat de motor moet worden geregeld zoals met een kleine klokankermotor, maar de loc rijdt nog steeds wat schokkerig. Weliswaar wel veel beter dan bij instelling van andere motortypen.
 
De rijstroom wordt door beide locs zonder problemen goed opgenomen, ook bij het rijden over wissels.
De 4-polige stroomvoerende koppeling werkt prima en geeft zowel de railspanning als de motorspanning betrouwbaar en zonder haperen door.
 
Het bedrijfsgeluid klinkt prima en met meer variatie dan in het geluidsproject dat eigenlijk was bedoeld voor de MaK G1206.

 
 
 

Foto's van de Combinatie van beide Piko MaK G1206 diesellocs

Werktrein met 2 oude Roco Sikjes waarvan de motor en de aandrijving zijn verwijderd zodat ze makkelijk in opzending mee kunnen lopen.

Staatsiefoto's gemaakt buiten in de tuin.
Bij de foto's met een dikke borderrand kan op de foto worden geklikt voor een grotere versie.
 
Het rooster onder "Demi" aan de frontzijde van de Strukton loc is inmiddels zwarter gemaakt. Dat was nog niet het geval op eerder gemaakte foto's. De kleurband die bij de loc in het grootbedrijf deels over het rooster loopt was er erg vaag opgedrukt (gewoon over het rooster heen) en die heb ik ook maar zwart gemaakt.

 
 
 

De MAK G1206 in het grootbedrijf

Raadpleeg voor informatie over de MAK G1206 diesellocs Wikipedia.
Gebouwd door fabrikant MAK (later Vossloh), lengte 14,7 meter, dienstgewicht 84-90 ton, aandrijving dieselhydraulisch, vermogen 1570 kW, maximum snelheid 100 km/h.
 
De volgende tekst staat als extra informatie bij het Esu geluidsproject van de NS serie 6400:
Manufacturer MaK had introduced its successful four axle freight locomotive in 1997. Till 2012 170 samples of the loco had been produced by MaK and its follower Vossloh. The diesel motor delivers around 1500 kW at 1800 rpm and reaches a maximum speed of 60 -100 km/h depending on gearing.

 
 
 

Foto's uit het grootbedrijf van de serie 6400

 
Foto van de website Railfaneurope met brongegevens.



 


 
 


Website gertvanvoorst.nl - © Gert van Voorst - Gewijzigd op 19-03-2023.